การปลูกข้าวพันธุ์หอมประทุมธานี 1 ของชาวนา ได้ปลูกต่อเนื่องกันมาอย่างยาวนาน เนื่องจากเป็นพันธุ์ข้าวที่หอม เมล็ดเมื่อนำมาสีแล้วมีลักษณะคล้ายกับข้าวหอมมะลิ 105 เป็นข้าวอ่อนเมื่อนำมาหุงกิน พ่อค้าและโรงสีจึงนิยม นำมาผสมกับข้าวหอมมะลิ 105 ที่ราคาแพง ทำให้ข้าวหอมประทุมธานี 1 ราคาต่อเกวียน สูงกว่าข้าวไม่ไวต่อช่วงแสงที่มีอายุเก็บเกี่ยวเหมือนกัน บางฤดูขายได้ถึงเกวียนละหมื่นกว่าบาท โดยไม่ต้องพึ่งพิงโครงการจำนำข้าวหรือโครงการประกันราคาข้าวของรัฐเลย ทำให้ชาวนานิยมปลูกกันมาก บางช่วงแทบหาเมล็ดพันธุ์ไม่ได้เลย ทำให้มีการเร่งผลิตเมล็ดพันธุ์จากพ่อค้าที่แสวงหากำไร โดยไม่ได้คำนึงถึงคุณภาพของเมล็ดพันธุ์และผลที่จะตามมา ไม่ได้มีการคัดสายพันธุ์ให้บริสุทธิ์ จึงเกิดการผสมกับพันธุ์อื่นๆ ในแปลงนา และมีการกลายพันธุ์เกิดขึ้น มีข้าวดีด ข้าวนก ผสมปนกัน จนเป็นสาเหตุให้ข้าวหอมประทุมธานี 1 ให้ผลผลิตที่น้อยลงเรื่อยๆ ซึ่งในระยะหลังๆ แทบจะไม่เหลือลักษณะเด่นของข้าวหอมประทุมธานี 1 เหลืออยู่เลย

การออกรวงของข้าวหอมประทุมเทพ จะออกใต้ใบทำให้มองดูรวงแทบไม่ค่อยเห็นสักเท่าไหร่ ช่วงที่ข้าวออกรวงเป็นช่วงฤดูหนาว อุณหภูมิโดยเฉลี่ยต่ำลงมาก คราวนี้ที่ไร่พอใจไม่ได้ฉีดพ่นธาตุสังกะสี หรือสารหมักใดๆ เพื่อป้องกันอากาศเปลี่ยนแปลง แต่ข้าวหอมประทุมเทพ ก็ยังสามารถออกรวงได้ดี ไม่อั้นหดเหมือนข้าวพันธุ์อื่นๆ ลักษณะรวงข้าวใหญ่และยาวสมบูรณ์ดี